Deze weken staat de opvolging van Marinus van der Meulen centraal in de aandacht. Vanaf het eerste begin, toen het idee van een zorgcollectief ontstond in het Spaande Cadaques, is Marinus nauw betrokken bij de oprichting en verdere ontwikkeling van het thuiszorg concept van Amada. De liefdevolle thuiszorg. Een eerste inspiratiebron was het boek van de Amerikaanse arts Atul Gawande; Sterfelijk zijn. Het onderwerp van het boek is het oprecht, taboeloos bespreken van het sterven wanneer daar de tijd rijp voor is. Te vaak wordt het sterven gezien als een feit waar de mens in wezen voor schrikt en wellicht zelfs voor wegloopt, terwijl hij zijn hele leven al kan weten dat het moment er eens zal aankomen. Die houding maakt het sterfproces tot een oneerlijk en verdrongen proces. Hij refereert in het boek aan het verhaal van Tolstoi over de dood van Ivan Iljitsj en beschrijft de houding van zijn dienaar en knecht Gerasim die volgens Gawande de juiste houding heeft tegenover de zieke mens. (citaat) Gerasim deed het allemaal gemakkelijk, bereidwillig, eenvoudig en met een goedhartigheid die Ivan ontroerde. Gezondheid, kracht en vitaliteit kon hij van andere mensen niet hebben, maar Gerasims kracht en gezondheid vond hij niet kwetsend, maar troostrijk ( De dood van Ivan Iljistj van Tolstoi). Dit citaat beschrijft het authentieke aanwezig zijn bij een stervend mens die daardoor, omdat het niet om het gevoel en het medelijden van de hulpverlener gaat, troost ontvangt. Hij voelt zich omringt door oprechte gezondheid. Een groot deel van de visie van Amada is ontleend aan het boek van Atul Gawande.
Twee medewerkers hebben zich gemeld en zijn geïnteresseerd in de opvolging van Marinus als coördinator van de regio Bergen/Alkmaar. Inmiddels zijn we zover dat deze twee personen de opvolgers worden. Het gaat om Mathilda van Ameyde en Wieteke de Vries die allebei nu al werken bij Amada bij verschillende cliënten. Er zal veel tijd genomen worden voor de inwerkperiode en de bestaande cliënten zullen door Marinus verder verzorgd worden, maar nieuwe cliënten zullen door de twee dames geregeld worden. Of de opvolgers ook werkelijk vennoten van Amada worden zal de toekomst uitwijzen. Ze nemen nu al deel aan het maandelijkse vennotenoverleg. Marinus zal zijn werk als coördinator van de regio Bergen/Alkmaar neerleggen, maar blijft wel betrokken bij het overleg en bij de verdere ontwikkeling van het Amada Zorgcollectief.
De Coronacrisis lijkt naar een einde toe te gaan en preluderend op dit einde organiseren we voor de medewerkers weer opleiding. Er zal een opleiding aangeboden worden voor medewerkers die geen of nauwelijks ervaring hebben in de zorg en daarin zullen de basis-handelingen van de zorg geoefend worden onder leiding van een verpleegkundige. Eerder hebben acht medewerkers daar aan deelgenomen. Verder zal er een uitnodiging gaan naar de medewerkers om de psychiatrische verschijnselen die aangetroffen worden bij cliënten in een gesprek met elkaar door te nemen. Kennis van basis begrippen uit de psychiatrie zal helpen om bepaald gedrag beter te verstaan en te begrijpen. Om opleiding beter te organiseren en wellicht aantrekkelijker te maken voor mensen hebben we ook bij Plegan om informatie gevraagd naar hun modules. Plegan is een antroposofisch opleidingsinstituut voor verpleegkundigen en verzorgenden.
Ondanks het feit dat er vooral in de regio Bergen/Alkmaar regelmatig nieuwe medewerkers zich aanmelden is er een grote behoefte aan medewerkers, met name in andere regio’s. In Opmeer moesten we onlangs een cliënt afwijzen, omdat er geen zorgteam samengesteld kon worden. Heel jammer. Ook Amsterdam komt niet echt van de grond omdat het ook daar ontbreekt aan enthousiaste mensen die initiatiefrijk zijn en met pioniersgeest uitgerust.
Laurens Strijbos gaat voor ons twee dingen doen. Ten eerste gaat hij een model maken voor een soort figuurlijke “ladekast” met alle protocollen en documenten die Amada inmiddels ontwikkeld heeft. Deze ladekast zal dan dienen om behulpzaam te zijn bij de ontwikkeling van eventuele nieuwe regio’s die zullen ontstaan. Wanneer er substantiële nieuwe regios’s ontstaan is de samenhang tussen de verschillende gebieden nog niet helder uitgewerkt, maar protocollen en documenten zullen overeenkomen. Ten tweede zal hij een onderzoek opstarten met cliënten en medewerkers naar de specifieke kwaliteit van Amada: liefdevolle zorg. Waarin wordt dat zichtbaar in de zorg van alle dagen; zijn het niet alleen maar mooie woorden? Laurens is in Delft opgeleid als industrieel vormgever. Heeft als organisatieadviseur gewerkt voor Bartimeus en is nu bestuurder bij een van de Ark gemeenschappen, dat zijn gemeenschappen die zorgen voor mensen met een verstandelijke beperking met een praktisch christelijke inslag.
Het boek van Gawande gaat in wezen ook over liefdevolle zorg. Om te ontdekken wat dat inhoudt moeten we niet alleen letten op de bedoelingen van het hart, maar ook op die van het verstand. Wat betekent liefde en wat betekent zorg als we daar over denken? Liefde heeft veel met aandacht en overgave te maken en dat is te oefenen. We hoeven bijvoorbeeld alleen maar onze aandacht te richten op een willekeurig ding en we zullen merken dat we dat liefdevoller kunnen betrachten. De oude Grieken wisten het al: als we de waarneming verscherpen verandert ons wereldbeeld. Maar zorg? Het antro-posofisch mensbeeld geeft een mooi inzicht in de geledingen van de zorg. Een centrale opvatting uit dat mensbeeld is de viergeleding. De mens is viergeleed. Hij of zij bestaat uit een lichaam, een fysiek lichaam. En dit lichaam leeft en dat heet in dat mensbeeld een levenslichaam. Naast het levende lichaam voelt, denkt en wilt de mens en dat heet een zielelichaam of astraallichaam en naast deze drie geledingen heeft hij ook een identiteit en dat is het Ik of wel het geestelijke. Voor de zorgverlener kan dit een beeld zijn dat de kwaliteit van zorg enorm kan stimuleren. Als we dit beeld van de vier geledingen vertalen naar zorg kunnen het volgende imagineren. Het lichaam van de mens vraagt verzorging. Het leven van de mens vraagt zorgzaamheid. Het zieleleven van de mens vraagt zorgvuldigheid. Het geestelijke van de mens vraagt bezorgd-zijn. Wanneer we voorbeelden van wanorde schetsen, komen we tot de volgende beelden. Als we het geestelijke van de mens gaan verzorgen, ontnemen we de mens zijn vrijheid. Als we bezorgd-zijn om het lichaam gaan we betuttelen. Als we het zieleleven gaan verzorgen, worden we dominant. Als we het levenslichaam met zorgvuldigheid benaderen, ontkennen we de wetten van het leven. In het geschetste beeld vallen de vragen van de mens op zijn plaats. Dan zijn we de authentieke knecht van de zieke mens; de ware Gerasim.